Α1
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Θ.Κ.:
Στόχοι επιστήμης και ευθύνη επιστήμονα
1η: Στόχος της
επιστήμης είναι η βαθιά κατάκτηση της γνώσης ενώ της τεχνολογίας η εφαρμογή της
για την κάλυψη πρακτικών αναγκών των ανθρώπων
2η: Η ταχύτατη
εξέλιξη επιστήμης και τεχνολογίας βελτίωσε το επίπεδο ζωής αλλά δημιουργεί προβληματισμούς
ως προς την επίδραση της τεχνολογίας στη βελτίωση του ανθρώπου
3η: Τα
ανθρωπιστικά ιδεώδη αλλοιώθηκαν στις μέρες μας, εξαιτίας αρνητικών δεδομένων της
εποχής που εμποδίζουν την πνευματική ολοκλήρωση του ανθρώπου
4η: Ευθύνη του
επιστήμονα είναι η εξέταση των πιθανών αποτελεσμάτων των επιτευγμάτων του με
γνώμονα την ανθρώπινη ύπαρξη
5η: Η τεχνολογική εφαρμογή της
επιστημονικής γνώσης δεν αποτελεί πάντα απόφαση/επιλογή αποκλειστικά του επιστήμονα
6η: Αναγκαίος
ο επαναπροσδιορισμός των επιστημονικών στόχων από άτομα που διαπνέονται από
υψηλά ιδανικά, ώστε η επιστήμη να διατηρήσει των ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα της
Β1.
α. ΛΑΘΟΣ
β. ΛΑΘΟΣ
γ. ΣΩΣΤΟ
δ. ΣΩΣΤΟ
ε. ΣΩΣΤΟ
Β2.α)
Αιτιολόγηση: «Επιστήμη,
βέβαια, και τεχνολογία δεν ταυτίζονται, διότι
η επιστήμη παραμένει προσηλωμένη στην όλο και πιο βαθιά κατάκτηση της
γνώσης…ανθρώπου»). Ο συγγραφέας αιτιολογεί την τοποθέτησή του περί μη ταύτισης
επιστήμης και τεχνολογίας.
Σύγκριση-Αντίθεση: «η επιστήμη
παραμένει προσηλωμένη στην όλο και πιο βαθιά κατάκτηση της γνώσης, ενώ η τεχνολογία έχει ως
επιδίωξη την αξιοποίηση της επιστημονικής γνώσης για την υπηρέτηση των
τρεχουσών, πρακτικών αναγκών του ανθρώπου». Συγκρίνεται ο στόχος της επιστήμης
με αυτόν της τεχνολογίας και επισημαίνεται η μεταξύ τους διαφορά.
Β2.β)
βέβαια: (επι)βεβαίωση, έμφαση
εάν: προϋπόθεση
όμως: αντίθεση
για τούτο: αίτιο-αποτέλεσμα, αιτιολόγηση
δηλαδή: επεξήγηση
Β3.α)
αέναος: αιώνιος, συνεχής, αδιάκοπος, ατέρμονος
προσηλωμένη: αφοσιωμένη, αφιερωμένη, αμετακίνητη,
σταθερή
εγείρουν: προκαλούν, δημιουργούν, ξεσηκώνουν
αλλοτριώνουν: αποξενώνουν, (εκφυλίζουν,
αλλοιώνουν)
καταστρεπτικό: ολέθριο, επιβλαβές, εξοντωτικό,
φθαρτικό
Β3.β.)
συγκεκριμένο: αόριστο, ασαφές, απροσδιόριστο
βελτίωσε: χειροτέρεψε, επιδείνωσε
ευθύνη: δικαίωμα, ασυνειδησία, ασυνέπεια,
ανευθυνότητα
υλική: πνευματική, θεωρητική, άυλη
ελευθερία: δουλεία, εξανδραποδισμός,
χειραγώγηση
Β4.α)
Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί ασύνδετο σχήμα για
να δώσει έμφαση στο πλήθος/ποσότητα των πληροφοριών-δεδομένων που παραθέτει.
Συγκεκριμένα, θέλει να τονίσει το πλήθος των αντίξοων καταστάσεων που εμποδίζουν
την πνευματική ολοκλήρωση των ανθρώπων. Παράλληλα, επιθυμεί να προσδώσει
ζωντάνια, παραστατικότητα και γρήγορο ρυθμό στον λόγο του.
Β4.β)
Ο
συγγραφέας με τη χρήση ρητορικού ερωτήματος επιδιώκει να εκφράσει τον
προβληματισμό του για το αν «η τεχνολογία βελτίωσε ή εμπόδισε τον άνθρωπο να
γίνει περισσότερο άνθρωπος», ώστε να ευαισθητοποιήσει και να αφυπνίσει τον
αναγνώστη. Επίσης, διατυπώνει απορία εσκεμμένα ως αφορμή-προετοιμασία, για να
δώσει την απάντηση στην επόμενη παράγραφο και να προσδώσει ζωντάνια και
παραστατικότητα στον λόγο.
Γ1.
Κ.Ο. : Ρόλος Επιστήμης-Επιστήμονα
ΔΟ1 : Ρόλος επιστήμης στην
αντιμετώπιση σύγχρονων προβλημάτων
ΔΟ2 : Ηθικά εφόδια επιστήμονα, ώστε
να υπηρετήσει τον στόχο της επιστήμης
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Κυρίες και κύριοι,
Αγαπητοί συμμαθητές
Αναφορά σε προβλήματα της εποχής (οικολογική
καταστροφή/εκμετάλλευση/πόλεμοι…) που συνδέονται με την επιστημονική εξέλιξη
και τις τεχνολογικές εφαρμογές αποδεικνύοντας τον αποπροσανατολισμό τους από
τους πρωταρχικούς στόχους τους à Επαφή με
τα ερωτήματα
Ή
Αναφορά στην εξελικτική πορεία των ανθρώπινων
κοινωνιών, η οποία στηρίχτηκε σε σημαντικό βαθμό στην επιστημονική έρευνα κι
εξέλιξη, η οποία δείχνει να έχει αποπροσανατολιστεί στις μέρες μας…
ΔΟ1
Επιστήμη ->
Απέναντι στην οικολογική καταστροφή:
Έρευνα
με στόχο την πλήρη αξιοποίηση και διεύρυνση της χρήσης εναλλακτικών μορφών
ενέργειας(ηλιακή, αιολική,…) και έρευνα για εντοπισμό ή βελτίωση μεθόδων για
προστασία φυσικού περιβάλλοντος (ανακύκλωση, βιολογικός καθαρισμός, φίλτρα…)
-> περιορισμός οικολογικής καταστροφής / αειφόρος ανάπτυξη
-> Απέναντι στους εξοπλισμούς και τον πόλεμο:
Εγκατάλειψη έρευνας που συνδέεται με την
εξέλιξη ή εφεύρεση νέων οπλικών συστημάτων (χημικών, βιολογικών, πυρηνικών,…)
-> περιορισμός αίσθησης παντοδυναμίας των ισχυρών κρατών -> τόνωση της διάθεσης
συνεργασίας σε παγκόσμια κλίμακα / βήματα προς την εδραίωση της παγκόσμιας ειρήνης
-> Απέναντι στο χάσμα αναπτυγμένου και αναπτυσσόμενου κόσμου:
Έρευνα με στόχο τον εντοπισμό και δημιουργία
τεχνολογιών που θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη των λιγότερο αναπτυγμένων λαών (Συστήματα
αφαλάτωσης-άρδευσης άνυδρων περιοχών-παροχή τεχνογνωσίας με στόχο την
εκβιομηχάνιση…) -> Τόνωση οικονομίας-περιορισμός υποσιτισμού -> Αυτόνομη
ανάπτυξη-περιορισμός χάσματος αναπτυγμένου και αναπτυσσόμενου κόσμου ->
περιορισμός εκμετάλλευσης των λιγότερο αναπτυγμένων λαών και παράλληλα, περιορισμός
μαζικής μετανάστευσης προς τον αναπτυγμένο κόσμο
-> Απέναντι στη μονομέρεια και παθητικότητα του σύγχρονου
ανθρώπου:
Έρευνα με στόχο τη μελέτη-εξέλιξη μεθόδων
διαπαιδαγώγησης / επέκταση της χρήσης τεχνολογιών (Διαδικτύου) με στόχο την εύκολη
πρόσβαση στη γνώση -> Παροχή ουσιαστικής καλλιέργειας στον άνθρωπο /
διεύρυνση των πνευματικών οριζόντων του -> Δυνατότητα του ανθρώπου να
εντοπίζει τις επιπτώσεις των επιλογών του / λήψη σωστών αποφάσεων / επεξεργασία
δεδομένων-εξελίξεων -> Απαλλαγή από πνευματικά δεσμά (δεισιδαιμονίες,
στερεότυπα) / εγκατάλειψη καταναλωτισμού / σεβασμός συνανθρώπου / εντοπισμός
ουσιαστικού νοήματος ζωής / άμυνα σε προσπάθειες χειραγώγησης, εκμετάλλευσης
(προπαγάνδα, παραπληροφόρηση, λαϊκισμός…)
-> Απέναντι σε σημαντικές ασθένειες της εποχής:
Προσανατολισμός της επιστημονικής έρευνας στη
δημιουργία φαρμάκων και στον εντοπισμό μεθόδων για την πρόληψη και αντιμετώπιση
ασθενειών που απειλούν την ανθρωπότητα -> αύξηση μέσου όρου ζωής, βελτίωση
ποιότητας ζωής…
ΔΟ2
Ηθικά εφόδια επιστήμονα:
Ανθρωπιστικές αξίες
-> κυρίαρχη αξία ο άνθρωπος -> προσανατολισμός
έρευνας στην προσπάθεια κάλυψης των πραγματικών
αναγκών και τον περιορισμό των προβλημάτων -> βελτίωση βιοτικού
επιπέδου και ποιότητας ζωής
Οικουμενικές αξίες / ανιδιοτέλεια
->ανεξαρτησία από συμφέροντα
εθνικά-οικονομικά… -> διάδοση της γνώσης στο σύνολο των λαών-ανθρώπων ->
συμβολή στην ισότιμη ανάπτυξη…
Κοινωνικές-δημοκρατικές αξίες
-> συνειδητοποίηση και ανάληψη ευθυνών
απέναντι στο σύνολο -> ενημέρωση κοινής γνώμης για α) τα πιθανά αποτελέσματα των επιστημονικών επιτευγμάτων β) συμφέροντα των ισχυρών
-> αφύπνιση κοινής γνώμης / σωστές
επιλογές/ αντιπαράθεση σε συμφέροντα
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
…Κυρίαρχος ο ρόλος της επιστήμης απέναντι στα σύγχρονα
προβλήματα υπό την προϋπόθεση ο επιστήμονας να διαπνέεται από ηθικές αξίες
α. αναφορά στον ρόλο της ανθρωπιστικής
παιδείας στην επίτευξη των αναφορών που προηγήθηκαν
β. έκφραση απαισιοδοξίας, εξαιτίας της αδράνειας
- παθητικότητα υπευθύνων ->διαιώνιση της υπάρχουσας κατάστασης
γ. Ευθύνη - καθοριστικός ο ρόλος των νέων
(μελλοντικών) επιστημόνων …
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας
Επιμέλεια
Σωτήρης Ζάχος
Στέλλα Τσούτσα
Αντιγόνη Μπιτελούλη
Στέλλα Γαλάνη
